Hàn khí hay hàn gió là gì?

17/04/2023

Hiện nay có rất nhiều phương pháp hàn khác nhau giúp cho công việc hàn nối, sửa chữa các công cụ, thiết bị kim loại sử dụng trong gia đình hay công nghiệp trở nên dễ dàng hơn. Mỗi phương pháp hàn lại phù hợp với từng loại công việc và vật liệu khác nhau. Một trong những phương pháp hàn từng rất phổ biến được sử dụng rộng rãi đó là phương pháp hàn khí. Hãy cùng Khí Hà Nội tìm hiểu về phương pháp hàn này qua bài viết dưới đây.

Mục lục

Hàn khí là gì? Hàn gió đá là gì?

Có rất nhiều tên gọi khác nhau cho phương pháp hàn đặc biệt này, như hàn khí đá, hàn gió đá, hàn hơi, hàn oxy… Đây là một phương pháp hàn tương đối đặc biệt khi có thể không cần sử dụng que hàn. Thay vào đó, trong quá trình hàn người ta sẽ sử dụng khí oxy kết hợp với một loại khí cháy khác như hidro, axetilen, khí benzen, hơi xăng hoặc khí than đá. Trong thực tế vì lý do chi phí, người ta chủ yếu sử dụng khí axetilen làm khí hỗ trợ nên có thể gọi đây là phương pháp hàn Oxy Axetilen. Phương pháp này dựa trên phản ứng hóa học tỏa nhiệt của khí oxy và khí cháy khác khiến cho nhiệt độ của vật liêu cần hàn tăng lên nhanh chóng. Phần kim loại tại vị trí hàn sẽ nóng chảy và liên kết với nhau tạo thành mối hàn sau khi nguội đi. Đây là một phương pháp hàn linh hoạt có thể được sử dụng cho nhiều loại kim loại, cả kim loại đen và kim loại màu. Ngoài ra phương pháp hàn Oxy Axetilen còn rất đặc biệt khi có thể vừa dùng để hàn, vừa dùng để cắt kim loại.

Vì thép chỉ nóng chảy ở nhiệt độ trên 1.500 °C, oxy và axetilen là hỗn hợp khí duy nhất có nhiệt độ thích hợp. Tuy nhiên nếu sử dụng các loại khí khác như như propan, hidro và khí than có thể hàn các kim loại khác như thiếc, bạc hay các kim loại màu có điểm nóng chảy thấp hơn.

- Xem thêm: Tìm hiểu về khí Axetilen (C2H2)

Tại sao lại gọi là hàn khí đá?

Nguyên nhân của tên gọi hàn khí đá hay hàn gió đá bắt nguồn từ chính phương pháp hoạt động ban đầu của quá trình hàn này. Thiết bị hàn bao gồm bình chứa khí có 2 ngăn. Ngăn trên chứa nước, ngăn dưới chứa đất đèn (CaC₂) hay còn gọi là khí đá. Khi cần thực hiện hàn cắt, kỹ thuật viên sẽ mở khóa của ngăn trên để nước nhỏ giọt xuống bình phía dưới. Phản ứng hóa học giữa nước (H₂O) và khí đá (CaC₂) sẽ tạo ra khí Axetilen (C₂H₂). Khí này theo ống dẫn sẽ được đưa vào bét hàn với hỗn hợp oxy. Khi cháy, nó tạo ra nhiệt độ rất cao để đốt nóng kim loại, làm nóng chảy kim loại và cho phép hàn nó. Đất đèn CaC₂ tồn tại ở trạng thái rắn, nhìn không khác gì một cục đá thông thường nên tên gọi “hàn khí đá” cũng bắt nguồn từ đây. Ngày nay, đất đèn đã dần không còn được sử dụng, mà thay vào đó là các chai nén khí đem lại hiệu quả kinh tế cao và an toàn, sạch sẽ hơn. Tuy nhiên, tên gọi cũ vẫn được sử dụng thường xuyên.

Tên gọi hàn gió đá bắt nguồn từ nguyên liệu sử dụng là đất đèn

- Xem thêm: 8 ứng dụng của khí Axetilen

Các phương pháp hàn khí

Chất lượng của mối hàn khí phụ thuộc chủ yếu vào cách chọn công suất của mỏ hàn, cách điều chỉnh ngọn lửa hàn, chất lượng que hàn, cách chọn phương pháp hàn cũng như độ nghiêng của mỏ hàn. Que hàn dùng để hàn khí thường có các thành phần hóa học tương tự với vật hàn (tức là hàn kim loại nào thì que hàn thường sử dụng vật liệu đó). Gần đây người ta còn dùng thêm một số que hàn chất Crom, Vanadi, Niken, Đồng… Có 2 phương pháp hàn chính đó là: hàn phải và hàn trái.

- Hàn phải: thợ hàn bắt đầu hàn từ trái sang phải (tức là mỏ hàn di chuyển trước, que hàn di chuyển sau). Phương pháp này cho năng suất cao và giúp tiết kiệm được khí Axetilen. Mặt khác, mối hàn sau khi hàn còn được ngọn lửa đốt nóng thêm một thời gian nữa nên độ dẻo mối hàn tăng lên và ít bị nứt. Đây là phương pháp hàn được sử dụng chủ yếu trong công nghệ hàn khí.
- Hàn trái: thợ hàn bắt đầu hàn từ phải sang trái (que hàn di chuyển trước mỏ hàn). Tốc độ hàn của phương pháp này tương đối chậm (chậm hơn hàn phải từ 20 – 30%) và thường dùng để hàn các vật mỏng (dưới 3mm) và một vài các kim loại màu như nhôm, kẽm…

Tùy vào tỷ lệ oxy và khí hỗ trợ mà ngọn lửa được tạo ra có thể chia là 3 khác nhau: ngọn lửa trung tính, oxy hóa và thấm cacbon.

- Phổ biến nhất để hàn là ngọn lửa trung tính, chứa một lượng axetilen và oxy bằng nhau.
- Ngọn lửa cacbon hóa được tạo ra bằng cách tăng lưu lượng axetylen so với lưu lượng oxy. Thường dùng để hàn gang.
- Ngọn lửa oxy hóa được tạo ra bằng cách chỉ tăng tốc độ dòng oxy. Thường dùng để hàn đồng và các hợp kim của chúng.

Ưu điểm của hàn khí

Linh hoạt: Một trong những lợi ích lớn nhất của phương pháp hàn này là nó có thể được sử dụng trên nhiều loại vật liệu, bao gồm các kim loại như thép, nhôm, gang và đồng. Điều này làm cho nó trở thành một lựa chọn tuyệt vời cho các dự án yêu cầu sử dụng nhiều loại kim loại.
Di động: Các thiết bị hàn gió có tính di động cao, nó có thể mang theo trong nhiều trường hợp. Không giống như các loại hàn khác yêu cầu tiếp cận với nguồn điện, hàn khí có thể được thực hiện ở bất cứ đâu.
Rẻ tiền: Hàn Oxy axetilen cũng tương đối rẻ khi so sánh với các loại hàn khác. Mặc dù khoản đầu tư ban đầu vào bộ đèn khò Oxy Axetilen có thể cao hơn so với các bộ dụng cụ khác, nhưng chi phí về lâu dài sẽ thấp hơn vì axetilen rẻ hơn so với điện.
Nhanh chóng: Hàn Oxyacetylene cũng là một trong những loại hàn nhanh nhất hiện nay. Bạn có thể hoàn thành công việc của mình trong một khoảng thời gian ngắn so với các loại mối hàn khác.
Tạo ra ít nhiệt hơn: Một lợi ích cuối cùng của hàn Oxy Axetilen là nó tạo ra ít nhiệt hơn so với các loại khác (như mối hàn MIG hoặc TIG). Điều này có nghĩa là ít có nguy cơ hư hỏng đối với các vật liệu hoặc thành phần mỏng manh.

Nhược điểm của hàn khí

Nhìn chung, đây là phương pháp hàn khá lỗi thời, nó tồn tại nhiều nhược điểm khi so sánh với các công nghệ hàn hiện đại như TIG, MIG. Đặc biệt là không thể tự động hóa.

Năng suất thấp: Năng suất làm việc thấp với kết quả thu được không đồng nhất vì hiệu quả hàn phụ thuộc phần lớn vào kỹ năng, tay nghề của người thợ hàn. Khi so sánh trên mặt bằng chung với những phương pháp hàn khác thì phương pháp này cho năng suất thấp hơn rõ rệt.
Tương đối nguy hiểm: Người thợ hàn sử dụng nhiệt độ từ hỗn hợp khí oxy và khí cháy để nung nóng đơn vị cần hàn, vì vậy nên ở chỗ mối hàn sẽ có nhiệt độ rất cao. Nếu không cẩn thận thì có thể dẫn đến nguy cơ cháy nổ. Nhìn chung, điều kiện lao động khi người thợ hàn gió đá làm việc là rất dễ xảy ra sự cố.
Chất lượng mối hàn thấp: Việc nung nóng đơn vị hàn có thể mang đến tác dụng phụ không mong muốn. Kim loại khi bị nung nóng sẽ giãn ra, vì vậy mà đơn vị hàn rất dễ bị cong hoặc bị vênh. Hình dạng, kích thước và thành phần hóa học mối hàn không đồng đều do tốc độ hàn bị dao động, làm cho phần kim loại cơ bản tham gia vào mối hàn thay đổi. Bắn tóe kim loại lớn và phải đánh xỉ.

Khí Hà Nội cung cấp khí Oxy Axetilen và các loại máy hàn chất lượng cao

Nếu bạn đang có nhu cầu mua đất đèn, khí oxy, khí axetilen để phục vụ nhu cầu hàn khí vui lòng liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để nhận tư vấn và giao hàng miễn phí. Khí Hà Nội là một trong những nhà cung cấp Khí Oxy công nghiệp, Khí Axetilen (C2H2) uy tín hàng đầu, chúng tôi chuyên sản xuất, chiết nạp, bán lẻ khí heli chất lượng cao.

bình khí axetylen — Khí Hà Nội cung cấp khí Axetilen chất lượng cao

Ngoài ra, chúng tôi còn cung cấp cá loại máy hàn que, máy hàn TIG, máy hàn MIG chất lượng cao.
Quý khách hàng có nhu cầu đặt hàng có thể liên hệ số điện thoại 0969.690.155 để được tư vấn trực tiếp, miễn phí!